Սեպտեմբեր

Տեսաֆիլմը շատ գրավիչ էր իր երաժշտությանմբ ու եկեղեցական տրամադրությամբ։ Այս թանգարանում պահվում են Կոմիտասի կյանքից հետո մնացած բոլոր մասունքներն ու նրա կյանքն ու գործունեությունը ներկայացնող հոդվածներ, նկարներ։ Կոմիտասի գիտական և ստեղծագործական գործունեությունը նոր էջ բացեց հայ երաժշտական մշակույթի պատմության մեջ: Մինչ օրս Կոմիտասը հիշվում է որպես հայոց մեծ ու հռչակավոր գործիչ, ով թե հոգեվոր, թե քաղաքացիական կյանքի մեջ մեծ դրական փոփոխություններ է մտցրել։

Այս մասին խոսել է նույնիսկ մեծն Սևակը, ով Կոմիտասի գործունեությունը հայ հոգևոր կյանքում համեմատել է Մեսրոպ Մաշտոցի կատարած աշխատանքի՝ հայոց գրերի ստեղծման անձնվեր գործի հետ։ Կոմիտասը ծնվել էր Հայաստանին ու հայ ազգին նվիրվելու համար։ Աճառյանի խոսքերով, նա ճեմարանի ամենալավ ու ամենասիրված պարողն էր, ով սիրում ու պարում էր ոչ միայն խրոխտ ու տղամարդուն բնորոշ շարժումներով պարեր, այն նաև կանացի պարեր։

Հայոց լեզու

Գործնական աշխատանք

1. Լրացրու բաց թողած տառը (տառերը), կրկնակ բաղաձայնը կամ երկհնչյունը (0,5 միավոր)

Գոմեշ, մթնկա, լուսնկա, որթակոտոր, զարթուցիչ, նշխարենի, հանդիպական, հոգասուն, ընդիմակաց, օրորել, առողջաթել, հոգեվիճակ, կարևեր, ակնթարթ, միջօրե, ճրագալույց, ծեծկռտուք, աղցան, աքսոր, հովերգություն, Աքիլլես, հեղենական, Սեփրակ, ճթքակոշիկ, հեղեղատ։

1. Բառերը գրիր առանց փակագծերի՝ միասին, անջատ կամ գծիկով

Հարավարևմտյան, սերնդեսերունդ, հինգից յոթ, չորս գլխանի, կուժ-կոտրուկ, բառագիրք։(0,5 միավոր)

1. Խմբավորիր բառերն ըստ հոմանիշների։ Քանի՞ բառ հոմանիշ չունի այս շարքում։
   նիրհել -, ննջել – քնել – մրափել

վախենալ,- երկյուղել – սրդողել – զարհուրել,

տխմար – բթամիտ – տգետ

փոս,- վիրապ – վեմողորմելի – խրամատ։(0,5 միավոր)

1. Ընտրիր դաժան բառի հոմանիշները.

Սինլքոր, անագորույն, ամբարտավան, ժանտ, դժնի, դժկամ, դժխեմ, բիրտ, անողորմ, դժոխալուր։(0,5 միավոր)

1. Տրված բառացանկից առանձնացրու հոմանիշային զույգերը.
   անթաքույց – բացահայտ,

ճաշկերույթ,- հրավերք

վեհանձն,- տմարդի

հեղհեղուկ,   հեղեղատ։(0,5 միավոր)

1. Տրված շաքից առանձնացրու պերճ բառի հականիշները.
   շքեղ, անշուք, շլացուցիչ, հասարակ, ճոխ, հիասքանչ, պարզ, զգլխիչ, փառահեղ, պերճաշուք։(0,5 միավոր)
2. Առանձնացրու հականիշների զույգերը.
   սեր,- ատելի

աստիճանաբար,- միանգամից

անվարժ,- փորձառու

լավ – հոռի

միշտ,- բնավ, 0,5 միավոր)

1. Առաջին շարքի բառերի դիմաց 2-րդ շարքից ընտրիր և գրիր բացատրությունները.
   Հածել – դեգերել

Հեծել – տառապել

Հեծկլտալ – հեկեկալ

Հեծնել – ձի նստել

(0,5 միավոր)

10. Ո՞ր դարձվածքի իմաստն է սխալ բացատրված.
բերանը ջուր առնել – չխոսել
կյանքի ընկեր-միասին երկար ճանապարհ գնացող

դանակը ոսկորին հասնել —   համբերությունը հատնել
հոգու հետ խաղալ -ձեռ առնել (0,5 միավոր)

11.Քարը փեշից թափել դարձվածքին ո՞ր իմաստը չի համապատասխանում.
ա) չհակառակվել, զիջել
բ) չհամառել
գ) անհաջողությունից խուսափել
դ) համաձայնության գալ (0,5 միավոր)

12.Ո՞ր նախադասությունների մեջ բառագործածության սխալ կա (ընդգծիր սխալ օգտագործված բառերը).

ա)Ուժեղ աղմուկից հանկարծակիի գալով՝ մոտեցավ լուսամուտին։
բ) Ավանդության համաձայն՝ վառելիքի դեզը վերածվել է քարե ամրոցի։
գ) Ակնոցի վրայից աչքերը հառնեց դիմացը նստած մարդկանց։
դ) Առվի մեղմ կարկաչյունը հանգստացնում էր հոգնած նյարդերս։
ե) Ինչ վերաբերում (ինչ-որ բանի մասին լինել. սա ճիշտ է) է կրթաթոշակին, այդ հարցին դեռ կանդրադառնանք։
զ) Իր վատ արարքի համար նա մեղանչեց ընկերոջ առաջ։ (0,5 միավոր)

13. Ընդգծիր այն բառերը, որոնք համանուն ունեն.
գայլուկ, ցանցկեն, բալ, լալ, խեթ, տուն, շուտափույթ, բարձիչ, թույլ։(0,5 միավոր)

14.Ընդգծիր այն բառերը, որոնցում ինքնուրույն գործածություն չունեցող արմատ կա.

սիրասուն, անողջախոհ, նետահարում (հար), լուսաշող, , բծախնդիր, քաջազն չունևոր (ուն), զառամյալ, խցիկ, կառապան։(0,5 միավոր

15.Ընդգծիր պարզ բառերը.
արագիլ, հրավեր, արձան, գոմեշ, գեղարդ, բարակ, ամրակ, բողոք, զարմիկ, դադար, գալար, (հով+ար(անել), հանդարտ, կաղամբ, հարուստ, կորուստ, պատում։ (0,5 միավոր)

16. Ընդգծիր բարդ բառերը.

առաջնեկ, քննադատ, հախճապակի, փոխըմբռնում, ախորժալուր, տանտիկին, ձեռնարկ, հոգեթով, ամենուր, ձեռնասուն, շքամուտք, ինչքան, մշտապես, որտեղ, այսօր։ (0,5 միավոր)

17. Ընդգծիր մեկից ավելի ածանց ունեցող բառերը.
անմնացորդ, համաստեղություն, երկնային, փախստական, ընդունելի, պարունակ, թարգմանչություն, հայրենիք, հարգանք, խորհրդական, ենթաշրջան, ձեռնարկություն, թերագնահատում, հակոտնյա, նախանձելի, բանտարկյալ։ (0,5 միավոր)

18. Ընդգծիր բարդածանցավոր բառերը.
ձեռնտու, վարկառու, աչառու, զրպարտիչ, գործարանատեր, վիրակապարան, աչքաբաց, ավտոկայան, , տարրալուծում, լեզվաբանություն, հայազգի, թռչնաբուծարան, ուրվապատկեր, բնակատեղի, հեռուստացույց։(0,5 միավոր)

19. Տրված բառերի բառակազմական վերլուծություններից ո՞րն է սխալ.
ա) խմբագրել= խ(ու)մբ+ա+գ(ի)ր+ել
բ)խճանկար= խ(ի)ճ+ա+նկար
գ) տարորոշել= տար(ր)+որոշ+ել
դ) հակառակորդ = հակ+նռ+ակ+որդ (0,5 միավոր)

20. Բառակազմական վերլուծության ենթարկիր տրված բառերը.
ա) առաջնություն-առաջ-ն-ություն առ+աջ+ին+ություն
բ) հետախուզել-հետ-ա-խույզ-ել = հետ+ա+խույզ+ել
գ) հետաքննչական-հետ-ա-քնին-իչ-ական=հետ+ա+քնին+իչ+ական
դ) հայելազարդ-հաել+-ա-զարդ=հայելի+ա+զարդ (0,5 միավոր)

21. Ընդգծիր հապավումները.
ժողդատարան, զինծառայող, ուսխորհուրդ, շինջոկատ, նորընտիր, կուստոմս, քաղբանտարկյալ, պետպատվեր, ուսմասվար, մարզկենտրոն, գրապահոց, սոցհարցում, բանավան, շինհրապարակ, , պետեկամուտ։ (0,5 միավոր)